Choć coraz częściej na etykietach znajdziemy oznaczenia: „bio”, „organiczne”, „naturalne” czy „biodynamiczne”, wiele osób wciąż nie wie, co te określenia dokładnie oznaczają i jaka jest między nimi różnica.
Podczas gdy przy wyrobie win tradycyjnych zezwala się na stosowanie środków chemicznych przy uprawie winogron, a przy produkcji dopuszczone jest stosowanie siarczanów, drożdży i innych dodatków, w przypadku produkcji ekologicznej, naturalnej i biodynamicznej nie może być o tym mowy. Więc czym się różnią od siebie te wina?
Wina naturalne
Użycie tego wyrażenia nie jest uregulowane, ale powiedzmy, że mówimy tu o minimalnej interwencji – zarówno przy samych winoroślach, jak i w procesie produkcji. Wina naturalne pochodzą zazwyczaj od małych, niezależnych producentów i spełniają następujące wytyczne dotyczące uprawy i produkcji:
• powstają głównie z winogron uprawianych metodami ekologicznymi lub biodynamicznymi;
• winogrona zbierane są ręcznie, moszcz nie jest poddawany żadnym procesom mechanicznym (nawet pompowaniu), moszczu nie można oddzielać mechanicznie od wytłoczyn (musi być wyciskany ręcznie), a ostatecznie do kadzi (lub amfor) lub beczek nie trafia nic poza samym moszczem winnym;
• nie używa się żadnych dodatków ani substancji pomocniczych w procesie przetwarzania;
• na ogół nie zawierają dodatku drożdży ani pochodnych siarki, chociaż istnieją siarczyny pochodzenia naturalnego, które wspierają proces stabilizacji;
• „ingerencja” w naturalne procesy fermentacyjne jest ograniczona do minimum;
• wina nie są filtrowane, co może powodować powstawanie osadów;
• główny nacisk kładzie się na zrównoważoną uprawę i produkcję.
Wina bio / organiczne
Te dwa słowa w rzeczywistości oznaczają dokładnie to samo, tyle że termin „bio” jest bardziej rozpowszechniony w języku niemieckim, a „organiczny” głównie w krajach anglosaskich. Produkty „bio” w języku polskim mogą być również nazywane naturalnymi lub ekologicznymi. Certyfikacja produktów „bio” w Unii Europejskiej jest ściśle określona i odbywa się przez uprawnione do tego jednostki, a zgodność i regularna kontrola jest prawnie ujednolicona oraz jest przeprowadzana przez niezależne instytucje. Uzyskanie certyfikatu „bio” trwa minimum trzy lata, a więc pierwsze zbiory są możliwe dopiero w czwartym roku. Podstawowe warunki to:
• zabrania się stosowania środków chemicznych, sztucznych nawozów, fungicydów oraz środków chwasto- i insektobójczych;
• stosowanie regulatorów wzrostu i materiału rozmnożeniowego modyfikowanego genetycznie jest zabronione;
• zabrania się zwiększania lub zmniejszania zawartości cukru i kwasu w moszczu, zmian struktury fizycznej i chemicznej wina (np. przez dodawanie stabilizatorów zapobiegających tworzeniu się kamienia winnego);
• wino ekologiczne może zawierać pewne zatwierdzone dodatki organiczne, takie jak siarka (ale całkowita zawartość siarki w winie nie może przekraczać 100 mg/litr) lub drożdże.
Wina biodynamiczne
Rolnictwo biodynamiczne opiera się na zasadach rolnictwa ekologicznego, ale odwołuje się do bardziej holistycznego myślenia i filozofii życia, uwzględniającego fazy księżycowe i czynniki astrologiczne, a jego fundamenty opracował XIX-wieczny austriacki filozof Rudolf Steiner. Wpływ rolnictwa biodynamicznego na środowisko jest absolutnie minimalny w porównaniu z tradycyjną uprawą winorośli:
• w gospodarstwie biodynamicznym winorośl jest uważana za samowystarczalny ekosystem, w którym wszystko na siebie oddziałuje i obejmuje szersze środowisko, aż po gwiazdy na niebie, a rolnik podczas planowania prac bierze pod uwagę także wpływ rytmów kosmicznych;
• podczas uprawy winorośli należy wziąć pod uwagę położenie Księżyca, ponieważ różne materiały do uprawy winorośli mogą być używane tylko podczas konkretnej fazy Księżyca.
• oprócz naturalnych ziół, do ochrony roślin stosuje się również środki mineralne i homeopatyczne;
• celem jest wzmocnienie układu odpornościowego winorośli i zapobieganie chorobom wyłącznie za pomocą naturalnych zasobów;
• kwalifikację produktów pochodzących z produkcji biodynamicznej przeprowadza niemiecka firma Demeter International, która właściwości i produkty biodynamiczne sygnuje rozpoznawalnym na całym świecie znakiem towarowym. Szukaj logo na tylnej etykiecie butelki!